Enkele krantenkoppen: 'Politierechter veroordeelt man tot 12 jaar cel voor herhaaldelijk rijden tijdens rijverbod' - 'Bestuurder rijdt 204 kilometer per uur op Koninklijke Baan: rijbewijs ingetrokken' - 'Jaar rijverbod en alcoholslot voor man die met 3,22 promille ongeval veroorzaakt' - 'Man met levenslang rijverbod veroorzaakt ongeluk'
Wat is verval?
Verval van het recht tot sturen heeft tot doel de veroordeelde te beletten een motorvoertuig te besturen gedurende een bepaalde periode. Deze veroordeling kan tot bepaalde categorieën van voertuigen beperkt worden en er kunnen eventueel voorwaarden aan verbonden worden.
Er bestaan 2 types van verval:
1) Het verval als straf uitgesproken door de rechter. Verval van het recht tot sturen is een tijdelijk of definitief verbod om motorvoertuigen te besturen. Dit geldt ook voor motorvoertuigen waarvoor geen rijbewijs is vereist.
Aan deze veroordeling kunnen een aantal voorwaarden worden verbonden zoals het verplicht afleggen van herstelexamens, beperking van het verval tot bepaalde categorieën van voertuigen, beperking van het verval tot het weekend en de feestdagen of rijden met alcoholslot.
2) Verval wegens lichamelijke ongeschiktheid moet worden uitgesproken wanneer, naar aanleiding van een veroordeling wegens overtreding van de politie over het wegverkeer of wegens een verkeersongeval te wijten aan het persoonlijke toedoen van de dader, de schuldige lichamelijk ongeschikt wordt bevonden tot het besturen van een motorvoertuig.
(Een onmiddellijke intrekking van het rijbewijs vereist geen vonnis van de rechter, maar wordt uitgevoerd door de politie op bevel van de Procureur des Konings. Deze intrekking heeft enkel als gevolg dat het besturen van een voertuig niet mogelijk is tijdens de duur van de intrekking.)
Soorten verval?
- Verval van het recht tot sturen
De rechter spreekt verval van het recht tot sturen uit voor alle categorieën en voor een bepaalde duur.
- Beperkt verval van het recht tot sturen: weekendverval, beperking tot voertuigen met alcoholslot, herstelonderzoek en -examens
De rechter kan het rijverbod uitspreken voor alle categorieën of beperken tot een aantal categorieën. Vaak gebeurt dit opdat iemand nog zijn beroep kan blijven uitoefenen.
Bijvoorbeeld: aan een vrachtwagenbestuurder kan de rechter een rijverbod opleggen voor alle categorieën behalve voor de categorieën C1, C, C1E en CE zodat de betrokkene, ondanks zijn verval, zijn beroep kan blijven uitoefenen.
Wat is de procedure?
Standaardprocedure:
- kennisgeving aan de veroordeelde door de politie
- het verval gaat in de vijfde dag na de kennisgeving
- het rijbewijs wordt ingeleverd op de griffie vóór die vijfde dag
- tijdens de periode van verval mag de betrokkene geen motorvoertuig besturen
- na afloop van de vervalperiode kan de betrokkene zijn rijbewijs terug afhalen bij de griffie
Procedure verval met voorwaarden:
- kennisgeving aan de veroordeelde door de politie
- het verval gaat in de vijfde dag na de kennisgeving
- het rijbewijs wordt ingeleverd op de griffie vóór die vijfde dag en de betrokkene krijgt een attest:
- een “attest voor het verkrijgen van een rijbewijs waarvan de geldigheid tot bepaalde categorieën is beperkt”
- of een “attest voor het verkrijgen van een rijbewijs dat alleen geldig is buiten de weekends en feestdagen”
- of een “attest voor het verkrijgen van een rijbewijs waarvan de geldigheid beperkt is tot het besturen van motorvoertuigen uitgerust met een alcoholslot”
- dit attest is bestemd voor de dienst rijbewijzen van de woonplaats en is 1 maand geldig
- op basis van dit attest levert de gemeentelijke dienst rijbewijzen een rijbewijs op proef af, na buitenomloopstelling van het oorspronkelijk rijbewijs (Buitenomloopstelling - 04/70)
- dit rijbewijs op proef vermeldt:
- de categorieën waarop het verval geen betrekking heeft (de vervallen verklaarde categorieën krijgen de dag voor de begindatum van het verval van het recht tot sturen als einddatum. De niet vervallen verklaarde categorieën behouden de geldigheidsdatum van het rijgeschiktheidsattest van groep 2 als einddatum)
- of de code 200 en de einddatum van de periode van het weekendverval
- of de code 69 (alcoholslot) en een einddatum
- een administratieve geldigheidsdatum die gelijk is aan de einddatum van de vervalperiode
- de griffie van de rechtbank die het verval van het recht tot sturen heeft uitgesproken houdt het ingeleverde rijbewijs in bewaring
- na de periode van het verval van het recht tot sturen wendt betrokkene zich tot de griffie en levert daar zijn rijbewijs op proef in tegen afgifte van zijn oorspronkelijk rijbewijs
- het rijbewijs op proef wordt door de griffie teruggestuurd naar het gemeentebestuur van de woonplaats van betrokkene
- de beambte zal, bij ontvangst van het rijbewijs op proef, dit rijbewijs op proef buiten omloop stellen (04/70) en het oorspronkelijk rijbewijs opnieuw activeren in Mercurius (Teruggave - 05/70)
Procedure herstelonderzoek/-examen:
- herstelonderzoeken en/of herstelexamens kunnen doorlopen worden na inlevering van het rijbewijsdocument bij de griffie
- bij een voorlopig herstel bekomt de betrokkene een rijbewijs op proef bij de gemeente
- voorlopig herstel =
- voor een bepaalde duur OF voor bepaalde categorieën
- enkel bij herstelonderzoeken (medisch of psychologisch)
- het rijbewijs op proef wordt opgemaakt op basis van de geschiktheidsbeslissing (TC/TM – 01/72) en na buitenomloopstelling van het oorspronkelijk rijbewijs (TC/TM - 04/70)
- de rechtbank bewaart het ingeleverde rijbewijs
- bij een volledig herstel van het recht tot sturen krijgt betrokkene zijn oorspronkelijk rijbewijs terug bij de griffie, na inlevering van zijn rijbewijs op proef
- het rijbewijs op proef wordt teruggestuurd naar de gemeente
- bij ontvangst van het rijbewijs op proef wordt dit document buiten omloop gesteld (TC/TM 04/70) en wordt het oorspronkelijk rijbewijs door de beambte geactiveerd in Mercurius (TC/TM – 05/70)
In het loketboek rijbewijs kan u de verschillende stappenplannen per categorie raadplegen en meteen toepassen aan het loket.
Of volgt u liever een opleiding over verval en andere topics van het rijbewijs?
Vanden Broele organiseert op 25 mei 2023 de jaarlijkse basisopleiding rijbewijs. Deze praktische opleiding is een 2-daagse opleiding over het volledig rijbewijs en bestaat uit een digitaal voortraject (e-learning) en één dag fysieke opleiding die doorgaat in Leuven op 25 mei 2023 (meer informatie en inschrijven via bovenstaande link). Er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar!
