De Vlaamse inburgeringsreglementering kent de laatste tijd wat wijzigingen. We sommen deze voor u op en duiden wat de gevolgen zijn voor de nationaliteitsaanvragen.
Even in de wetgeving duiken
Het basisdecreet is het decreet betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid van 7 juni 2013. Op 29 januari 2016 verscheen het uitvoeringsbesluit met onder andere het inburgeringstraject.
In 2021 volgde op 9 juli een decreet tot wijziging van het decreet van 7 juni 2013, en op 17 december een besluit tot wijziging van de regelgeving over het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid.
Dit jaar verscheen op 24 juni het decreet tot wijziging van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenenonderwijs en tot wijziging van het decreet van 7 juni 2013 betreffende het Vlaamse integratie- en inburgeringsbeleid in functie van het hertekende inburgeringsbeleid.
Verklaring geleverde inspanningen: nieuw document maar met onzekere waarde
Voor inburgeringscontracten afgesloten na 1 maart 2022 werd een nieuw document ingevoerd, de zogenaamde verklaring geleverde inspanningen tot het behalen van een inburgeringsattest (art. 32/2 Besluit 29 januari 2016).
Het Agentschap Integratie en Inburgering levert dit document af aan de inburgeraars die door beperkte leercapaciteiten de doelen van maatschappelijke oriëntatie (MO) of Nederlands (NT2) niet kunnen behalen, maar wel hun inburgeringsplicht voldaan hebben. Het bewijs van regelmatige deelname wordt afgeschaft.
Voor wat betreft de inburgeringsattesten wijzigt er niets. Deze worden nog steeds maar uitgereikt nadat de kandidaat-Belg met succes alle onderdelen van het inburgeringstraject heeft afgerond. Er worden wel een aantal aanpassingen doorgevoerd aan de inhoud van het inburgeringstraject. Zo wordt dit traject betalend, zal er voor 40 uur een participatie- en netwerktraject gevolgd moeten worden en moet er in bepaalde omstandigheden een traject opgestart worden met de VDAB. Het inburgeringsattest volstaat om de maatschappelijke integratie als kennis van een landstaal te bewijzen.
De vraag stelt zich nu of een verklaring geleverde inspanningen tot het behalen van een inburgeringsattest kan dienen als bewijs van maatschappelijke integratie en kennis van de landstaal.
Het wetboek van de Belgische nationaliteit bepaalt in artikel 12bis als één van de mogelijkheden om maatschappelijke integratie te bewijzen het “met succes gevolgd hebben van het inburgeringstraject, het onthaaltraject of het integratieparcours waarin wordt voorzien door de bevoegde overheid”. Zoals hierboven geschetst, bewijst de verklaring geleverde inspanningen dat de kandidaat-Belg aan de inburgeringsplicht heeft voldaan. Volstaat het aantonen van voldaan te hebben aan de plicht, of moet er werkelijk een traject of parcours zijn afgelegd? Alles zal afhangen van het oordeel van het parket waar uw gemeente onder ressorteert. Wellicht zal deze verklaring geleverde inspanningen wel aanvaard worden als bewijs van maatschappelijke integratie, maar niet als bewijs van talenkennis.
Specifieke regeling voor analfabete inburgeraars blijft behouden maar laat verschillen per parket toe
Verder wijzigt er voorlopig niets voor de kandidaat-Belgen die analfabeet zijn. Analfabeten krijgen ook een inburgeringsattest, zonder hierbij het vereiste volledig taalniveau A2 te hebben behaald. Het departement Onderwijs van de Vlaamse overheid voorziet voor de analfabete inburgeraars namelijk slechts lessen Nederlands tot mondeling niveau A2 en schriftelijke zelfredzaamheid 2 (niveau dat valt net onder A2), omdat geoordeeld wordt dat het voor deze doelgroep onmogelijk is het niveau A2 schriftelijk te behalen. Of het inburgeringsattest in dat geval aanvaard kan worden als bewijs van kennis van een landstaal, zal bijgevolg afhangen van de beoordeling door uw parket.
Kanttekening hierbij is dat sinds 1 juni 2019 het behaalde taalniveau niet meer vermeld wordt op het inburgeringsattest, dit vooral omdat sinds 1 september 2014 een inburgeringsattest enkel uitgereikt wordt indien de kandidaat Belg een taalkennis A2-niveau heeft bereikt. Er wordt evenwel vastgesteld dat sommige parketten deze inburgeringsattesten niet meer als bewijs van kennis van een landstaal aanvaarden, gelet op bovenstaande problematiek van de kandidaat-Belgen die analfabeet zijn en dus ook een inburgeringsattest krijgen zonder het vereiste taalniveau A2 bereikt te hebben. Sommige parketten verzoeken daarom naast het inburgeringsattest ook nog een bijkomend het bewijs (getuigschrift CVO, CBE, …) voor te leggen dat aantoont dat de kandidaat-Belg wel degelijk het vereiste taalniveau A2 heeft bereikt.
Vanaf 2023: gestandaardiseerde testen Nederlands
Vanaf september 2023 zullen gestandaardiseerde testen Nederlands ingevoerd worden voor anderstaligen. Vanaf dan zullen alle anderstaligen die een opleiding Nederlands (NT2) volgen in het volwassenenonderwijs (CVO, CBE) eenzelfde test afleggen. Nu zijn er nog verschillen tussen de verschillende onderwijscentra. Een gestandaardiseerde test moet helpen hetzelfde taalniveau A2 te garanderen en ervoor zorgen dat de test en het attest overal dezelfde waarde hebben.
Meer informatie kan u terugvinden in het Loketboek nationaliteit. De bijwerking verschijnt dit najaar.
